9. Terugblik verblijf Oeganda 2018

Tijdens ons verblijf van twee maanden in Oeganda hebben we veel activiteiten ondernomen voor het Lejofonds.
We hebben daarvan verslag gedaan d.m.v. 33 verhalen, ondergebracht in acht reisverslagen.

In deze terugblijk besteden we aandacht aan onderwerpen die niet aan bod zijn gekomen of onderbelicht zijn gebleven.

We beginnen allereerst met informatie over het project Goat to Goat, een onderwerp dat misschien eerder verwacht werd in de reisverslagen. Daarom ruim aandacht voor dit project.

We sluiten af met opzienbarend nieuws van de Kisimbizi nursery and primary school.

9.1. Project Goat to Goat

Het Lejofonds voert een geitenproject uit in Nkonkonjeru onder de naam Goat to Goat. Uit de verkregen informatie blijkt dat de productie het afgelopen jaar niet geweldig is geweest. Er valt dus het nodige uit te leggen.

De leden van het project komen maandelijks bij elkaar. De vergaderplaats is op een binnenplaats van een oud schoolgebouw. De mensen zitten daarbij op een muurtje. Coördinator Daniel Kibago leidt de vergaderingen. Gewoonlijk wordt er besproken wat er goed en wat er fout gaat binnen het project. Daniel Kibago geeft de nodige tips en adviezen. Soms wordt er een soort workshop gehouden. Ook kan de veearts uitgenodigd worden om over zijn ervaringen te praten.

Behalve de leden wonen gewoonlijk ook een aantal kandidaat-leden de vergadering bij.

Op de eerste maandelijks vergadering die we bijwonen geven we aan dat er wijzigingen zullen moeten plaats vinden om de effectiviteit van het project te vergroten. We kondigen aan dat we alle leden en kandidaat-leden zullen bezoeken. In de volgende maandelijkse vergadering komen we dan met een bijgestelde opzet van het project.

Uit de vergadering komt naar voren dat er opnieuw behoefte is aan solar lampen. De vraag is of het Lejofonds opnieuw bereid is daar subsidie op te geven zodat aanschaf haalbaar wordt voor de leden.

Het Lejofonds is daartoe bereid, maar we geven direct aan dat het resterende bedrag ineens betaald dient te worden en niet in termijnen zoals we eerder hebben gedaan. Dat leidt alleen maar tot wanbetalers met alle gevolgen van dien.

Na de vergadering zijn er altijd mensen die een praatje met ons willen maken. Daarbij kunnen we soms iemand blij maken zoals hier met een bril.

Ook zijn er mensen die Daniel Kibago dan willen spreken. Meestal is er dan een problem op te lossen. We vinden het altijd leuk de leden van het project te bezoeken. Het liefst gaan we in het weekend wanneer de kinderen thuis zijn. Herma houdt de administratie van het project bij. Zij weet precies welke beesten bij welke familie van een oormerk voorzien moeten worden.

Daniel Kibago heeft zijn laptop achterin de auto liggen. Hij raadpleegt zijn lijst om die met die van Herma te vergelijken. Als alles klopt kan het “taggen” beginnen.

De beesten die van een oormerk moeten worden voorzien worden opgehaald. Niet alle beesten laten zich geduldig “taggen”. Vooral bokken kunnen soms bokkig zijn. Het kost wat moeite om ze in bedwang te houden. Een oormerk aanbrengen gaat snel. Het doet even pijn. Dat leidt vaak tot een gil van het beest. Soms kun je ook aan de gezichtsuitdrukking zien hoe het beest zich voelt. Tijdens de bezoeken hebben we de gelegenheid om ons heen te kijken. Kleine kinderen zijn er altijd. Soms kijken ze eerst even de kat uit de boom. Niet voor de eerste keer zien we een klein kind met een groot mes zwaaien. Lang niet alle families beschikken over een badgelegenheid. Met gedroogde bladeren kom je dan een heel eind. Water is belangrijk. Je wordt dan ook vindingrijk om het regenwater op te vangen. We bezoeken drie kandidaat-leden. Die hebben al een fors aantal maandelijkse vergaderingen bijgewoond. De indruk die we krijgen uit het bezoek en de verhalen daarbij zijn overtuigend genoeg om het woord kandidaat voortaan weg te laten.

Milly, een vrouw van 30 jaar, is een van hen. Ze heeft vier kinderen in de leeftijd van 10,8,6 en 4 jaar. De echtgenoot is overleden. Milly staat alleen voor de opvoeding van de kinderen. Ze huurt land om dit te bebouwen. Het grootste gedeelte van de oogst is voor eigen gebruik. Wat overblijft wordt verkocht. Soms bewerkt Milly het land voor andere mensen om wat geld bij te verdienen.

Alle kinderen gaan naar school. Het schoolgeld van het derde kind wordt betaald door een zuster van Milly.

Milly heeft 1 varken. Ze heeft vanuit haar jeugd ervaring in het houden van geiten. Milly wil graag lid worden van het project Goat to Goat. Voorwaarde is dat ze zelf een stal bouwt. Dat wil Milly wel, alleen is het problem dat ze geen materialen heeft.

We besluiten Milly een handje te helpen. Van de bouw van de toiletten zijn een aantal palen overgebleven. Die kan Milly krijgen.

Coördinator Daniel Kibago zet met Milly alvast de lijnen uit van de toekomstige stal. Terug op Aunt Kevin zorgen we voor vervoer van de palen. Leerlingen dragen de palen naar de auto. Wanneer we een paar dagen later terug komen zien we dat de stal, op de deur na, af is. Coördinator Daniel Kibago heeft inmiddels een foto gestuurd waarop te zien is dat de stal voorzien is van een deur. We bezoeken ook de volgende maandelijkse vergadering. We hebben de solar lampen bij ons,, verkregen via onze leverancier in Kampala. Natuurlijk moeten de lampen meteen even uitgeprobeerd worden. Dan vertellen we onze ervaringen opgedaan tijdens de huisbezoeken. We verwelkomen de drie nieuwe families. Zij hebben binnen de gestelde tijd de “shelters” voor de geiten en bok gebouwd en worden nu definitief toegelaten tot het project.

Elke nieuwe familie krijgt twee geiten en een bok. Uiteindelijk moet men drie beesten aan het project terug geven.

We nemen afscheid van enkele families die zich duidelijk niet aan de voorwaarden van het project hebben gehouden.

Families die drie beesten hebben terug gegeven horen officieel niet langer bij het project. Indien men dat wil kan men wel de maandelijkse vergaderingen blijven bezoeken.

Nieuw is dat leden in duo’s gaan opereren. De duo’s komen bij elkaar op bezoek om ervaringen uit te wisselen en zo van elkaar te leren.

De coördinator bezoekt de families eens in de twee maanden en indien nodig vaker. De coördinator belegt de maandelijkse vergaderingen en bepaalt de inhoud.

Via een maandelijkse rapportage wordt het Lejofonds op de hoogte gehouden van de voortgang van het project.

9.2. Niet langer kansloos

Op de foto’s zijn in totaal 11 kinderen te zien die dankzij het Lejofonds weer naar school kunnen gaan waardoor zij niet langer kansloos zijn, maar een toekomst hebben.

In bijna alle gevallen hebben we ervoor kunnen zorgen dat de moeder een inkomen kan verkrijgen waardoor zij op korte termijn de verantwoordelijkheid voor de betaling van het schoolgeld weer op zich kan nemen.

9.3. Onderhoud Aunt Kevin nursery and primary school

Het werken met een sluitende begroting en het plegen van onderhoud zijn voorwaarden voor het Lejofonds om de Aunt Kevin nursery and primary school te ondersteunen.

Wanneer we de school tijdens ons verblijf voor de eerste keer bezoeken zijn we blij verrast een goed onderhouden schoolterrein te zien. Ook zijn muren opnieuw geverfd.

Wanneer we echter de gelegenheid hebben een rondje door de school te doen, zien we toch een aantal zaken die om onderhoud vragen. We stellen een lijst op en overhandigen dit aan de oprichters van de school. Zij beloven dat voor ons vertrek de lijst afgewerkt is.

Daarna zien we al gauw enkele mensen muren en vloeren schoonmaken. Gebutste muren in klaslokalen worden aangepakt. En men gaat wel heel rigoureus te werk door een hele vloer uit een lokaal te verwijderen waar o.i. volstaan kon worden met het opvullen van een aantal gaten in de vloer.

9.4. “Through patience you win” betekent niet niks doen

Ook bij de Kisimbizi nursery and primary school kijken we naar het onderhoud. We zien dat de muren, m.n. de muren van de overdekte “shade” flink vervuild zijn. Allemaal het werk van kinderhandjes. Werk aan de winkel voor directeur Spencer. Dat maken we hem dan ook duidelijk. Om er zeker van te zijn dat de schoonmaak gaat plaats vinden kopen we de nodige schoonmaakmaterialen.

Ook de achterwand van het schoolgebouw kan een schoonmaakbeurt gebruiken. Maar hier zien we ook wat ernstigers. Bij regenbuien komt het water de helling af en klotst tegen de muren op. We zien de sporen. De wand wordt door het water aangetast. Dat zien we ook aan de binnenmuren. We schakelen onze aannemer in. Die zorgt voor een goot waardoor het water afgevoerd word ten niet langer de achterwand kan bereiken. De goten worden opnieuw opgehangen. Het water wordt afgevoerd naar een tank. Daar zijn ook de kinderen blij mee.

9.5. Wacht u voor de headmaster!

Bij de Kisimbizi nursery and primary school staat een vervallen gebouwtje. We herinneren ons dat dit gebouwtje vroeger gebruikt werd als klaslokaal voor de kleuters.

Sinds het Lejofonds een nieuw schoolgebouw heeft neergezet voor de Kisimbizi school staat het gebouwtje leeg. Dat is veranderd, ontdekken we. Hier woont nog een leerkracht met een gehandicapt dochtertje. Onvoorstelbaar.

De leerkracht verhuist, hij heeft elders een baan gekregen. Het schoolgebouw ligt afgelegen. Er is geen omheining. Toezicht is dus gewenst. Maar je kunt niemand in een dergelijk krot laten wonen, zijn we van mening. Het Lejofonds is bereid het gebouwtje te renoveren.

Na gereedkomen neemt de headmaster er zijn intrek.

9.6. Tricycle in gebruik genomen

De tricycle heeft zijn eerste ritje achter de rug. Dertig jerrycans met melasse van bruine suiker zijn opgehaald. Normaal huren we hier een vrachtwagen voor.

De zware vloeistof wordt opgeslagen in een tank. Inmiddels is de zijkant en achterkant van de tricycle voorzien van een sticker met daarop de naam van het project en de telefoonnummers.

9.7. Kleding

Dankzij mevrouw Hannie Schut uit Zevenaar hebben we veel mensen blij kunnen maken met sportkleding waaronder deze kinderen van Aisja.

Oud-collega Sido Overdijk op Texel heeft het Lejofonds een aantal nieuwe t-shirts doen toekomen. Een enkele individueel persoon, zoals onze dove vriend James hebben we daar blij meegemaakt, maar ook twee voietbalteams van een school voor voortgezet onderwijs in Nkonjkonjeru.

9.8. Opzienbarend afscheid

Halverwege ons verblijf wil directeur Spencer van de Kisimbizi nursery and primary school vlak voor ons vertrek een bijeenkomst plannen. Het is duidelijk dat hij met de kinderen het Lejofonds wil bedanken voor de ondersteuning aan de school gegeven.

We hebben dit eerder meegemaakt. De Kisimbizi is een kleine school. Eerder hebben we meegemaakt dat voor de uitvoering van zang en dans directeur Spencer de hulp heeft ingeroepen van een school in Kampala waar zijn zoon werkzaam is.

Wanneer we op het afgesproken tijdstip bij de school aankomen, kijken we er in eerste instantie niet van op dat we meer kinderen zien dan we gewoonlijk op de school aantreffen. Spencer heeft weer hulptroepen ingeschakeld, is onze eerste gedachte. Maar dit keer zien we toch wel erg veel kinderen. Wat is er aan de hand?

Directeur Spencer komt direct op ons afgelopen. Er is een complete school op bezoek. En dat blijkt niets te maken te hebben met de geplande afscheidsbijeenkomst. De directeur van de andere school is ook aanwezig. Spencer stelt hem aan ons voor. We begrijpen de situatie niet helemaal en vragen hoe lang de leerlingen van de bezoekende school blijven. Het verbijsterende antwoord is: Altijd!

Dat kan niet waar zijn. Daar is de gebouwensituatie helemaal niet op berekend. We nemen een kijkje.

De kleuterklas is overvol. Er zijn niet genoeg tafeltjes en stoeltjes. De oude banken doen weer hun intrede. De overdekte “shade” doet nu ook dienst als klaslokaal. Naast het nieuwe schoolgebouw staat nog een bouwval met een paar voormalige klaslokalen. Deze “lokalen” zijn noodgedwongen weer in gebruik genomen. Het is woekeren met de ruimte. Daarom verblijven twee klassen in 1 ruimte. De groepen zitten met de rug naar elkaar toe. De leerlingen zitten allemaal op banken. Althans tijdens de uitleg. Moeten ze zelf in een schrift schrijven dan gebruiken ze de bank als tafeltje. Zelf zitten ze dan met de knieën op de grond achter de bank. En als de vloer dan bezaaid is met stenen kan dat een pijnlijke gebeurtenis zijn.

Hoe is dit allemaal mogelijk en waarom heeft directeur Spencer ons daarover niks verteld? Spencer heeft wat uit te leggen. We krijgen het volgende te horen:

In februari krijgt Spencer de inspecteur van onderwijs op bezoek. Die vertelt hem dat een naburige school weg moet omdat het dicht bij een grote, drukke, nieuwe weg staat wat niet verantwoord is. De school van Spencer kent niet al te veel leerlingen. Het is daarom het beste dat de scholen samen gevoegd worden. Spencer geeft aan dat hij eerst overleg wil met alle betrokkenen. De inspecteur zal de zaak verder bekijken, zo zegt hij toe. Daarna hoort Spencer niets meer en heeft hij het idee dat het plan van tafel is.

Maar uiteindelijk verschijnt de inspecteur opnieuw en vindt er een overleg op zaterdagmiddag plaats. De volgende dag komen de eerste internaatskinderen. Maandag, de dag van het geplande afscheid, komt de rest van de kinderen.

De afscheidsbijeenkomst komt daardoor noodgedwongen te vervallen. Spencer nodigt ons nog wel uit samen de lunch te gebruiken. En hij biedt ons een mand met fruit aan. Er blijven nog veel vragen over. We hebben die dag echter nog een druk programma. Communicatie zal verder via coördinator Daniel Kibago verlopen. We kijken terug op een geslaagd verblijf in Oeganda De reisverslagen en de terugblik geven daar een impressie van. Met dank aan Daniel Kibago. Zijn steun is onontbeerlijk gebleken.

Dit bericht is geplaatst op woensdag 21 maart 2018 om 11:54

Geef een reaktie