Reisverslag 3
Dit is het derde en laatste reisverslag van ons korte bezoek aan Oeganda voor het Lejofonds.
We doen allereerst verslag van een voor ons speciaal bezoek aan de houtskoolfabriek van het Lejofonds.
Het succesvolle project dreigt echter in de problemen te komen door een aanstaande verkoop van de grond.
In ons tweede verhaal kijken we terug op onze relatie met James. We kijken ook vooruit. En dan zien we dat de toekomst er voor James en zijn gezinnetje en zijn gehandicapte zusje Agnes er slecht uit ziet.
1. Op bezoek
We bezoeken nogmaals de “factory” van Green Charcoal Lejofonds. Dit keer worden we vergezeld van dochter Stephanie en kleinzoon Mason die graag een kijkje komen nemen.
We worden hartelijk begroet door onze dove vriend James.
Met wat eenvoudige gebaren begrijpen we elkaar.
Mason heeft veel interesse in de briketmachine. Normaal ietwat verlegen, wil hij nu naar voren stappen om zelf de machine te bedienen, als dat wordt toegestaan.
Uit de kast haalt hij een paar gehoorbeschermers.
En dan is het alle moed verzamelen. Op naar de briketmachine! Mag het?? Het mag…
Mason bedient de briketmachine.
Het gaat hem goed af. Mason krijgt er geen genoeg van. Hij wil wel in de fabriek komen werken.
Zelf houtskoolbriketten maken, je krijgt er vuile handen van. Mason ziet daar de lol wel van in.
Vriend James is zeer attent en komt met een jerrycan water op de proppen om de handen schoon te maken.
Mason wil wel even zien waar “zijn” briketten naar toe gaan.
De ligplaats moet bewonderd worden.
Mason mag zich nog op een andere manier verdienstelijk maken. Voor de werkers hebben we nieuwe overalls aangeschaft en voor ieder een paar laarzen.
Mason helpt bij het uitdelen.
Achter op de overalls staat keurig de naam Lejofonds vermeld.
De werkers in de “factory” blijken ook veel interesse te hebben in een bodywarmer van de Jozefschool op Texel.
Ze zijn erg blij met de uitreiking ervan.
We ontmoeten Kato.
Kato heeft destijds land beschikbaar gesteld voor de start van de houtskoolfabriek. We krijgen nu te horen dat de familie besloten heeft het land in de nabije toekomst te willen verkopen.
Kato is bereid, zijn deel, de grond waarop de houtskoolfabriek staat, te verkopen aan het Lejofonds.
Als het zover komt, kunnen we ook denken aan verhuizen naar een centrale locatie, dichter bij de afnemers.
Welke keuze ook gemaakt wordt, geld zal het probleem worden.
2. James, toen en nu
Onze dove vriend James treffen we aan in 2010 op het platteland rond het dorp Seeta Nazigo. Hij maakt een onverzorgde, uitgebluste en futloze indruk. James is veertien jaar. Een school heeft hij nog nooit van binnen gezien.
James woont bij zijn vader die zich totaal niet om hem bekommert. James is meestal te vinden bij zijn grootouders die vlakbij wonen. Oma is gek op James.
We zorgen ervoor dat James geplaatst wordt op de dovenafdeling van de Bishop Westschool.
James geniet van het onderwijs ondanks dat hij geplaatst is in de eerste klas tussen 6- en 7 jarigen.
Wanneer James 17 jaar is, geeft hij aan zich niet langer thuis te voelen tussen de veel jongere kinderen. Hij wil graag naar het voorbereidend beroepsonderwijs.
We regelen een overgang naar een school voor voorbereidend beroepsonderwijs. James volgt er dankzij het Lejofonds een opleiding tot timmerman.
In reisverslag 4.3. James timmert er rustig op los uit februari 2013 verhalen hoe het James vergaat op de opleiding.
In nieuwsbrief 32 uit 2015 schrijven we dat de leesvaardigheid van James wat is weggezakt is. We zorgen ervoor dat hij een opfriscursus krijgt van een leerkracht van de Bishop Westschool.
In nieuwbrief 34 uit 2016 maken we melding van de bouw van een werkplaats voor James. Een Nederlandse familie zorgt voor het nodige gereedschap.
In reisverslag 5.3. Timmerman James slaat de plank mis uit 2018 verhalen we hoe James na het overlijden van zijn dierbare oma losgeslagen is. Hij sluit zich aan bij verkeerde vrienden. Naar opa luistert hij niet. Het werken in de werkplaats is voorbij.
Het is voor ons reden om het timmermansgereedschap bij hem weg te halen.
In nieuwsbrief 45 uit 2019 verhalen we onder de titel 2. James slaat de spijker weer op zijn kop dat James een tweede kans krijgt, die hij met beide handen aangrijpt. Er komt een nieuwe werkplaats.
In nieuwsbrief 48 uit 2019 geven we aan onder de titel 6. Naast de werkplaats nu ook de fabriek dat James plotseling op de “factory” van GCL (Green Charcoal Lejofonds) verschijnt en een dagje meehelpt. James blijkt een harde werker te zijn. We nodigen James met succes uit permanent te komen werken in de “factory”. Zijn werkzaamheden als timmerman gaat James in het weekend doen.
James’ opa is inmiddels ernstig ziek. James moet hem ’s morgens eerst naar buiten tillen.
James heeft ook een gehandicapt zusje, Agnes. Dankzij het Lejofonds krijgt zij de beschikking over een rolstoel. We hebben daarover bericht in nieuwsbrief 45 onder de titel 1. Er gaat een wereld voor ze open.
Nu opa ziek is, wordt James geacht de zorg voor zijn zusje op zich te nemen. Opa overlijdt korte tijd later.
In nieuwsbrief 54 komt coördinator Daniel Kibago met een verrassend bericht. James heeft een vrouw en is inmiddels vader geworden.
Daniel Kibago: “The family looked happy. The wife thanked you for the money you gave to the baby and also thanked you for always supporting James….”
Voor zijn vrouw en kind en voor zichzelf heeft James een nieuw huisje gebouwd.
In nieuwsbrief 61 van decdember 2022 melden we dat James voor de tweede keer vader is geworden. Naast dochter Christine heeft hij nu een zoon Samuel.
De afgelopen weken hebben we James en zijn vrouw verschillende keren bezocht.
Naast presentjes voor vrouw en kinderen hebben we onverwachts een hartenwens van James kunnen vervullen, het verkrijgen van een telefoon.
James met vrouw en kinderen, een gelukkig gezinnetje. Maar er zijn ook zorgen.
James, zorgt voor zijn gehandicapte zusje Agnes. Zij zit in het huis waar opa en oma gewoond hebben.
Het is schrikken als we haar zien.
James werkt overdag in de “factory”, zijn vrouw in de “garden”. Agnes zit hier de godganse dag op een lemen vloer. Een onmogelijke situatie.
Maar er komen meer donkere wolken aan. De vader van James en Agnes bekommert zich totaal niet om zijn kinderen. Sterker nog hij heeft al een deel van de grond verkocht, het deel waar James zijn timmermanswerkplaats heeft staan en die hij nu niet meer kan gebruiken.
Binnen afzienbare tijd is te verwachten dat vader de rest van de grond verkoopt. Dat James en zijn gezin en zijn gehandicapte zusje dan dakloos zijn, laat hem volkomen koud.
Mocht het zover komen dan zullen we actie ondernemen om James te helpen. Voor Agnes willen we nu al proberen haar onder te brengen in een of ander opvangtehuis.
