Nieuwsbrief 69

We beginnen deze nieuwsbrief met een ramp die zich in augustus voltrokken heeft in Kampala, de hoofdstad van Oeganda. Mensen zijn daarbij omgekomen, er zijn gewonden gevallen, veel gebouwen zijn verwoest. Het bestuur van een verwoeste kleuterschool vraagt nu het Lejofonds om ondersteuning.

Vervolgens volgen we coördinator van het Lejofonds Daniel Kibago bij zijn bezoeken aan My Book Buddy scholen in zijn rol als leescoördinator.

De rolstoel van de overleden meervoudig gehandicapte Agnes krijgt een nieuwe bestemming.

We doen verslag van de situatie bij onze dove vrienden James en Batu.

We sluiten de nieuwsbrief af met het onderwerp Green Charcoal Lejofonds.

Deze nieuwsbrief kent de volgende hoofdstukken:

• 1. Ramp in Oeganda
• 2. Leescoördinator bezoekt de My Book Buddy scholen
• 3. My Book Buddy leeswedstrijd
• 4. Een goede bestemming voor een rolstoel
• 5. James
• 6. Batu
• 7. GCL (Green Charcoal Lejofonds)

1. Ramp in Oeganda

In de nacht van 10 op 11 augustus j.l. stort een vuilnisbelt in de hoofdstad van Oeganda, Kampala, in. De televisie in Nederland besteedt aandacht aan deze ramp. Op 26 augustus j.l. ontvangt het Lejofonds een verzoek om financiële steun om de herbouw van een door de ramp verwoeste kleuterschool voor kansarme kinderen mogelijk te maken. Het verzoek is afkomstig van de organisatie Open Air Campaigners Uganda (OACU) die de kleuterschool exploiteerde.

In 2020 richtte Open Air Campaigners Uganda de kleuterschool op om te voorzien in het onderwijs aan jonge kinderen van 3-5 jaar die in arme gezinnen in gemeenschappen rond het stortgebied wonen.

Leden van het OACU zagen een aantal vrouwen die vroeg in de ochtend naar de vuilstortplaats kwamen met hun jonge kinderen, waarvan de meesten jonger dan vijf jaar waren. ’s Avonds laat vertrokken ze weer. De vrouwen verzamelden gebruikte plastic zakken, plastic flessen en wat schroot. Een hele dag hard werken op de vuilstortplaats, in een ongezonde omgeving, zonder eten, levert weinig geld op. De OACU benaderde 80 vrouwen voor overleg. Alle vrouwen waren alleenstaande moeders waarvan de kinderen niet naar school gingen vanwege geldgebrek.

Vanuit dit overleg werd besloten een kleuterschool op te richten voor de kinderen van deze alleenstaande moeders.

Het gebouw met 3 klaslokalen huisvestte in totaal 105 leerlingen. Hoewel het gebouw nu onherstelbaar is verwoest, gebeurde de ramp op een tijdstip dat de kinderen niet op school waren, anders zou het leven van de leerlingen in groot gevaar zijn geweest.

Een maatschappelijk werkster in de omgeving verblijvend, heeft de organisatie geattendeerd op het Lejofonds voor mogelijke steun. Er volgt een intensieve communicatie tussen het Lejofonds en de OACU. Daniel Kibago gaat op bezoek bij de organisatie.

De OACU is een niet-gouvernementele organisatie die is geregistreerd bij de regering van Oeganda. Het OACU bericht het volgende over de ramp:
Op 10 kilometer ten noorden van het stadscentrum van Kampala ligt de Kiteezi stortplaats, de belangrijkste afvalstortplaats voor de hoofdstad. De instorting van de afvalstortplaats veroorzaakte een enorme aardverschuiving van afval die nabijgelegen gebieden, waaronder woonwijken, overspoelde. Er zijn doden en gewonden gevallen en een aantal personen wordt vermist.

Tijdelijke onderkomens zijn opgezet voor ontheemde gezinnen en er zijn hulpacties opgezet om voedsel, medische hulp en psychologische ondersteuning te bieden aan degenen die door de ramp zijn getroffen.

De stortplaats Kiteezi heeft te kampen met een overcapaciteit en het beheer van de enorme hoeveelheden afval is onvoldoende. De instorting onderstreept de dringende noodzaak te komen tot een hervorming van het afvalbeheer.

Het OACU geeft aan geluk te hebben omdat een deel van de bouwmaterialen van het verwoeste gebouw opnieuw gebruikt kunnen worden bij de herbouw. Men wil nu proberen de herbouw te realiseren voor 18 september wanneer het derde trimester begint.

Door iemand uit de gemeenschap is land gedoneerd waarop de kleuterschool gebouwd kan worden. Er is een overeenkomst opgesteld en ondertekend voor de overdracht van het land.

Coördinator van het Lejofonds Daniel Kibago, gaat op bezoek bij het OACU voor verdere informatie en voor het bezichtigen van de plek waar de kleuterschool moet komen.

Dan blijkt er een probleem te zijn. Het gedoneerde stuk grond kan niet gebruikt worden. De overheid claimt een groot gebied rond de Kiteezi vuilnisstortplaats, waaronder de plek waar de kleuterschool moet komen.

Er moet omgekeken worden naar een alternatief. Dat alternatief komt van mr. Lutwana die onder voorwaarden twee gebouwen beschikbaar stelt. Er zijn 6 klaslokalen, een ontvangstruimte en een kantoor. Beide gebouwen waren oorspronkelijk bedoeld voor verhuur aan losse arbeiders. Daarom werden ruimtes gemaakt die plaats konden bieden aan zes personen. Nog voor de gebouwen klaar waren, werd mr. Lutwana benaderd door iemand die de gebouwen wilde huren om een school te beginnen.

Mr.Lutwana stemde ermee in omdat hij liever met 1 huurder te maken heeft dan met velen.
De huurder is gestart met een school, maar kwam uiteindelijk zijn financiële afspraken niet na, waardoor de school werd opgeheven en de gebouwen leeg kwamen te staan.

De gebouwen vragen om renovatie, in totaal een kleine tweeduizend euro. Voor dit bedrag kan OACU de gebouwen dan voor 15 jaar huren.

Het OACU is op 16 september j.j. weer gestart met het onderwijs aan kleuters, gebruik makend van de gebouwen van mr. Lutwana. Op de eerste dag kwamen 21 kleuters terug naar school. De kinderen wonen op een afstand van 3 tot 4 kilometer van de school.

Ouders die de ramp overleefden, verloren vaak al hun spullen, waaronder schooluniformen. De uniformen die de kinderen hier op de foto dragen, zijn achtergelaten door de vorige huurder van de school en door mr. Lutwana aan de kinderen gegeven.

De kleuterschool is weer begonnen. De leerkrachten beschikken slechts over 9 oude boeken. Er is dringend behoefte aan materialen.
De OACU heeft de volgende begroting opgesteld:

MATERIALS REQUIRED FOR OACU NURSERY SCHOOL

NOTES ON THE BUDGET:
The currency exchange rate is €1 = UGX 4,130/= as at 23rd September 2024
The school is in great need for books as indicated for the Baby, Middle and Top classes and each class shall get 10 copies to be shared among the pupils as the class teacher shall arrange. We need 3 big source pans to prepare porridge for the pupils for break, one source pan shall be used for washing while the third source pan shall be used for boiling water for drinking and we shall keep the cups in the same. We need a sizeable wooden cupboard where we shall keep the books and other items.

Behalve het oprichten van een kleuterschool voor de kinderen van alleenstaande vrouwen die de vuilstortplaats van Kampala bezoeken op zoek naar bruikbare middelen heeft het OACU ook het plan opgevat de vrouwen te trainen in het maken van vloeibare zeep en hoe de zeep te verkopen. Op deze manier kunnen de vrouwen een eigen inkomen verkrijgen.

Na de ramp op de vuilnisstortplaats is de urgentie voor een dergelijk initiatief alleen maar groter geworden Na de covid pandemie is de vraag naar vloeibare zeep enorm toegenomen. Vloeibare zeep wordt op grote schaal verkocht aan scholen, klinieken, kantoren en huizen.

OACU wil starten met het geven van een training aan tien vrouwen. Vervolgens kunnen deze vrouwen de opgedane kennis doorgeven aan andere vrouwen.

De kosten voor de training en de aanschaf van de benodigde middelen zijn bijna 2 ½ miljoen Oegandese shilling. Omgerekend is dat ongeveer 620 euro.

Het Lejofonds heeft inmiddels deze kosten op zich genomen om de training voor de alleenstaande vrouwen mogelijk te maken.

Vanuit de OACU ontvangen we de volgende reactie:

“Thank you very much for your e-mail. We sincerely appreciated the grant you provided to the women to do liquid soap production after learning how to make it. This is a great support to these women and their children. We humbly request you to convey our appreciation and thanks to all the Trustees for supporting our parents.”

Het Lejofonds is nog in gesprek met leden van het OACU om te bezien of er tegemoetkoming mogelijk is in de aanschaf van benodigde materialen voor de kleuterschool en de renovatie van de gebouwen.

2. Leescoördinator bezoekt de My Book Buddy scholen

Het Lejofonds heeft coördinator Daniel Kibago ook aangesteld als leescoördinator voor de zeven My Book Buddy scholen in en rond Nkonkonjeru. Tijdens het tweede trimester heeft Daniel Kibago alle zeven scholen bezocht. Daarvan heeft hij verslag uitgebracht onder de titel “ Mini report on MBB project from the seven Schools in Nkonkonjeru”.

Op een na hebben alle scholen vermiste boeken (gebleken uit een controle aan het eind van het eerste trimester) vervangen. Uit een recente check blijkt dat er op de scholen geen nieuwe boeken worden gemist.

Scholen geven aan dat het uitleensysteem van de boeken goed werkt. Alleen als de klassen meer dan veertig kinderen tellen, is er een tekort aan boeken. De gevonden oplossing is dat een dergelijke groep in twee groepen wordt gesplitst en elke groep een boek drie dagen mee naar huis mag nemen in plaats van een week.

Te weinig boeken of thuis geen tijd hebben om te lezen bracht een school op een ander systeem DEAR DAY geheten ( Drop Everything AND Read). Op een bepaalde dag in de week, elke keer op dezelfde tijd wordt tijd vrijgemaakt voor alle leerlingen om boeken te lezen en boekverslagen te maken. Dit alles onder toezicht van de leerkrachten.

Bij het bezoek aan de scholen komt naar voren dat het niveau van bepaalde leesboeken te hoog is voor een bepaalde klas en een andere indeling behoeft.

Ouders zijn over het algemeen betrokken bij het lezen van hun kinderen, maar er zijn ook ouders die hun kinderen zoveel huishoudelijke taken geven dat ze niet aan lezen toekomen.

Op alle scholen maken ze kinderboekverslagen en er worden ervaringen uitgewisseld over de gelezen boeken.

Verschillende scholen maken melding van een verbeterde prestatie in het lezen door MBB. Bright Future meldt dat het MBB programma de ouders meer betrokken heeft gemaakt bij het gegeven onderwijs op de school.

Scholen zijn bereid in het laatste trimester van het schooljaar een leeswedstrijd voor de kinderen te organiseren.

Coördinator Daniel Kibago informeert de scholen over een mogelijk pilot-project van My Book Buddy waarin ook ouders leren lezen. Scholen verwelkomen het idee, maar hebben ook vragen hoe dit in de praktijk te realiseren is. En dan komt mevrouw Cathy Spierenburg begin september met een schitterend bericht. My Book Buddy stelt een prachtig geldbedrag beschikbaar om het tekort aan leesboeken op de verschillende scholen terug te brengen.

De scholen reageren enthousiast.

Het Lejofonds stelt in overleg met Daniel Kibago een plan van aanpak op. Leerkrachten van de MBB scholen bezoeken nu uitgeverij Gustro in Kampala om het aantal boeken te kiezen dat de school toekomt.

3. My Book Buddy leeswedstrijd

Het Lejofonds heeft voor My Book Buddy een My Book Buddy schoolbibliotheek ingericht voor het Magooli Children’s Education Center in het Namayingo District. De school ligt niet binnen het werkgebied van het Lejofonds. Er moet een afstand van 375 km overbrugd worden. Het Lejofonds en de coördinator van het Lejofonds, Daniel Kibago, zijn desondanks bereid de klus te klaren voor My Book Buddy. 

In de vorige nieuwsbrief hebben we verslag gedaan van de feestelijke opening.

In september stuurt directeur Joseph Zalambi een bericht waarin hij aangeeft dat de school besloten heeft een MY Book Buddy leeswedstrijd te organiseren. Het doel van de wedstrijd is niet om alleen de liefde voor lezen te bevorderen, maar ook om de lees- en spreekvaardigheden van de kinderen te ontwikkelen, die enorm zijn verbeterd sinds de introductie van het My Book Buddy programma, zo schrijft Joseph Zalambi.

De wedstrijd vindt plaats op 12 oktober. Leraren, ouders en de plaatselijke gemeenschap worden erbij betrokken om er een belangrijk evenement van te maken.

Leescoördinator Daniel Kibago zal op 11 oktober met de leerkrachten van het Magooli Children’s Education Center in gesprek gaan over de uitvoering van het My Book Buddy programma. De volgende dag zal hij de leeswedstrijd bijwonen.

Directeur Joseph Zalambi:

“Thank you very much for your message and for the wonderful idea of having Daniel Kibago visit us again at the Magooli Children’s Education Center. We are delighted to hear that the My Book Buddy program is being recognized as a success, and we are excited about the upcoming reading competition on October 12.

Having Daniel visit on October 11 and stay overnight to observe the competition the following day is a fantastic suggestion. We would be more than happy to arrange for a consultation between the teachers and Daniel on the 11th, where they can discuss the program and address any questions. I believe this would be an invaluable opportunity for both our staff and the students.

We are more than ready to accommodate this plan and look forward to Daniel’s visit. Please let us know any additional details or arrangements we should prepare for.

Once again, thank you for your continued support, and we look forward to sharing the progress of the competition with you.”

Op 11 oktober stuurt Daniel Kibago ‘s avonds het volgende bericht:

“The people of Magooli have very good experience with My Book Buddy. Even nursery children can read. It’s surprising. On my book buddy day they review the books read, 
new words are written on the back of the MBB cabinet. Today I met all the children with books. I asked them why and they said they are doing rehearsal for tomorrow’ competition

There was one challenge. They are not using the book distribution and record list when giving books. I explained again that it’s important use the lists because of the advantages I mentioned already.

In reality there is an improvement in reading. I picked children randomly and each could read very well.”

Daniel Kibago ondersteunt de inhoud van zijn bericht met een paar foto’s en filmpjes.

Verslag MBB leeswedstrijd op het Magooli Children’s Education Center

Vlak voor het verzenden van deze nieuwsbrief naar de vormgever komt er een verslag binnen van de voorleeswedstrijd, opgesteld door directeur Joseph Zalambi. Coördinator van het Lejofonds Daniel Kibago stuurt tegelijkertijd foto’s en video’s. Het verslag, foto’s en video’s opnemen, betekent dat deze nieuwsbrief aanzienlijk langer wordt. Toch hebben we gemeend dit te moeten doen om een goed beeld te geven van dit unieke evenement. Verslag directeur Joseph Zalambi (onder het verslag de vertaling ):

I am thrilled to share the exciting news about our the reading competition held at Magooli Children’s Education Center on October 12th, which turned out to be an extraordinary celebration of literacy and learning! The event was a tremendous success, highlighting the transformative impact of the My Book Buddy program on our students.

The competition brought together enthusiastic participants from all classes, creating a vibrant atmosphere filled with excitement and support from parents and the community. It was truly heartwarming to witness the children’s passion for reading and their eagerness to showcase their skills.

I am delighted to report that Primary Four emerged as the champion, achieving an outstanding score of 190 points! The judging criteria focused on articulation, comprehension, confidence, and punctuation, and it was gratifying to see our students applying the invaluable skills they have gained through the My Book Buddy program.

Among the shining stars of the competition were Cissy Hope from Primary Four, who earned the title of best reader among girls, and Isabirye Raymond, recognized as the best reader among boys. Their remarkable performances not only demonstrated their hard work but also inspired their peers to embrace the joys of reading.

In light of this wonderful event, I would like to propose a couple of initiatives to further enrich the My Book Buddy experience:

1. Certificates for Participants: We kindly request your support in designing certificates for all 25 participants in the competition, along with special recognition certificates for our top readers, Cissy and Isabirye. This acknowledgment will not only celebrate their achievements but also serve as a motivation for all students to continue their reading journey with enthusiasm.

2. Inter-School Reading Competition: Organizing an inter-school reading competition among the schools in Uganda that are implementing the My Book Buddy program. This initiative would foster a sense of community and collaboration, inspiring friendly competition while enhancing reading skills across various schools. We believe that such an event could amplify the impact of My Book Buddy and further motivate our students.

Additionally, I would like to mention that Daniel Kibago had a productive meeting with our teachers to evaluate the My Book Buddy program. His insights were invaluable, and the discussions will undoubtedly guide us in refining our approach to maximize the benefits for our students.

Thank you for your unwavering support and commitment to the My Book Buddy program. The positive changes we are witnessing in our students are truly remarkable, and we are excited to continue this journey of growth and learning. We look forward to your thoughts on our suggestions and any additional ideas you may have to elevate our program further.

Warmest regards,
Joseph Zalambi
Magooli Children’s Education Center

(De vertaling in het Nederlands van dit verslag vindt u hier.)

4. Een goede bestemming voor een rolstoel

In nieuwsbrief 67 melden we dat het bed van de overleden Agnes, de meervoudige gehandicapte zus van onze dove vriend James naar een ander gehandicapt meisje is gegaan, Nakato geheten. Eerder heeft het Lejofonds gezorgd voor de aanschaf van een buggy, zodat de ouders met Nakato naar buiten konden. De buggy is inmiddels totaal versleten waardoor Nakato gedwongen thuis zit. De rolstoel van Agnes biedt geen uitkomst.

Nakato woont met haar ouders in een heuvelachtig terrein. De ouders vinden het rondrijden met een rolstoel te zwaar. Ze geven de voorkeur aan een buggy.

Het Lejofonds laat de buggy voor Nakato herstellen. De buggy is klaar en zal binnenkort door Daniel Kibago bij de familie bezorgd worden. We nemen nu contact op met Cynthia Assimwe om te bezien of zij een goede bestemming weet voor de rolstoel van Agnes. Jaren geleden hebben we haar ontmoet op de Bishop Westschool in Mukono. Zij werkte toen voor het Lilianefonds. Zij bracht ons in die tijd in contact met onze dove vrienden James en Batu. Coördinator Daniel Kibago brengt de rolstoel naar Cynthia.

Cynthia Assimwe bericht dat ze de rolstoel heeft ontvangen. Ze constateert dat er enig onderhoud gepleegd moet worden voordat de rolstoel een goede bestemming krijgt. Cynthia zal daar zorg voor dragen en zegt toe te berichten naar wie de rolstoel uiteindelijk toe gaat.

Op 7 oktober meldt Cynthia dat ze blij is dat ze de rolstoel heeft afgeleverd bij de 27–jarige Namutebi Margaret. Cynthia:

“Margaret en haar tante waren erg blij met de rolstoel. Ze hebben nooit eerder een rolstoel gehad. Nu ze een rolstoel hebben kan tante Margaret mee naar buiten nemen, haar rondrijden en haar te laten genieten van de zon.

De ouders van Margaret zijn gescheiden.
Margaret werd samen met haar jongere dove zus in de steek gelaten door hun vader. Beiden werden opgevoed door deze tante, die de oudere zus is van hun vader.

Haar jongere zus is weggelopen van huis en woont sinds 6 jaar bij een onbekende man. Omdat ik een sterke band heb met de dovengemeenschap in Oeganda heb ik tante beloofd dat ik mijn best zal doen om haar te helpen met een zoektocht naar haar.”

5. James

In nieuwsbrief 63 geven we het hoe en waarom aan van een gestarte geefactie voor onze dove vriend James en zijn gezin en voor zijn meervoudige gehandicapte zus Agnes.


Ook in de nieuwsbrief 64 en nieuwsbrief 65 besteden we ruim aandacht aan de actie van het Lejofonds. 

Met de opbrengsten van de geefactie is grond aangekocht voor James, zijn gezin en meervoudig gehandicapte zus Agnes waar een nieuw huis op gebouwd gaat worden. 

In nieuwsbrief 67 komen we met het trieste nieuws dat zus Agnes is overleden. Daarnaast melden we dat door een ongelukkig voorval, Christine, het dochtertje van James zware brandwoorden heeft opgelopen.

In nieuwsbrief 68 volgen we de bouw van het nieuwe huis voor James en zijn gezin. In nieuwsbrief 68 melden we dat Christine, het dochtertje van James en Florence geopereerd moet worden aan haar arm. De operatie is inmiddels alweer enige tijd geleden. Christine is er goede van hersteld. Zij kan inmiddels haar arm en hand weer bewegen.

De bouw van het huis is afgerond. Er wordt nu nog gewerkt aan het realiseren van een toiletgebouwtje. James is timmerman. Hij heeft de deuren in het huis zelf gemaakt.

Daarin gaat zij terug naar de tijd dat het Lejofonds voor de toen 14 jarige James onderwijs mogelijk maakte aan de Bishop West school in Mukono, een school met een afdeling voor dove kinderen, waar James startte in primary 1. Vervolgens volgde James dankzij het Lejofonds een opleiding tot timmerman aan een school voor voorbereidend beroepsonderwijs waarna een werkplaats voor James werd ingericht. Florence bedankt ook voor de zorg gegeven aan de meervoudig gehandicapte zus Agnes, die helaas overleden is en de zorg, gegeven aan haar dochtertje Christine. En dan de bouw van het huis op een nieuw stuk grond om te voorkomen dat het gezin dakloos zou worden.

De volledige brief van Florence vindt u hier.

6. Batu

Batu is een dove jongen waarvoor het Lejofonds onderwijs heeft mogelijk gemaakt vanaf primary 1.

Inmiddels zit Batu in de hoogste klas van het voortgezet onderwijs, het examenjaar. In het tweede trimester heeft Batu district examens gedaan. Batu reageerde: “Some exams were very hard but I tried harder to do so. I hope by the final examinations (Uganda National Examinations Board) to put much more effort to earn the best result.” De uitslag van de district examens volgt pas in het derde trimester.

Dan volgt een verontrustende mededeling: “This term I have a challenge of eye sight. I am not able to see objects clearly from a distance.”

We dringen er bij Batu op aan zijn ogen te laten testen en maken een bezoek aan het ziekenhuis mogelijk voor een onderzoek. Het is duidelijk Batu heeft een bril nodig. Dankzij het Lejofonds komt die bril er ook.

Het laatste trimester van dit schooljaar is begonnen. Het schooljaar wordt afgesloten met de eindexamens. De examenperiode loopt van 11 november tot en met 25 november. Als Batu de examens succesvol afrondt, kan hij naar de universiteit.

Batu geeft aan dan te willen kiezen uit de volgende opleidingen: Bachelor in accountant & financial, Bachelor in business administrator, Bachelor in computer science and Bachelor of information technology and computer.

Batu vertelt dat, ook na het volgen van een opleiding aan de universiteit, hij niet weet of er een baan voor hem is. Hij heeft te veel mensen gezien die na het volgen van een opleiding geen baan hebben gevonden. Hij maakt zich dan ook best wel zorgen over zijn toekomst. Hij vraagt zich af of het niet beter is een eigen bedrijf te beginnen, maar beseft dat daarvoor een startkapitaal nodig is.

We nemen, voor advies, contact op Justine Zawedde, die dankzij de steun van het Lejofonds, succesvol een opleiding aan de universiteit heeft gevolgd en nu een goede baan heeft. Justine geeft aan dat Batu met de opleiding Bachelor of business administration en Bachelor of information technology zeker een baan zal vinden.

Batu laat weten dat hij de opleidingen zal vermelden op het aanmeldingsformulier van de universiteit.

7. GCL (Green Charcoal Lejofonds)

In de afgelopen tijd is er veel onderhoud gepleegd. Veel balken van de “stands” waarop de houtskoolbriketten te drogen liggen, waren aangetast door insecten en dienden te worden vervangen. Door nu gebruik te maken van een beter conserveringsmiddel moeten de balken langer meegaan. Ook het “net” op de stands diende deels vervangen te worden. Ook is er onderhoud gepleegd aan een van de tanks. Het kraantje is vervangen en de tank is van een nieuw verfje voorzien.