Nieuwsbrief 60

In deze nieuwsbrief doen we verslag van een bezoek van Belgische vrienden aan het project Green Charcoal Lejofonds (GCL). Inmiddels hebben ze te kennen geven het project opnieuw te bezoeken begin 2023.
We doen verder verslag van de start van de My Book Buddy bibliotheek op de Excel primary school.
Inmiddels zijn er 7 “MBB-scholen” in Nkonkonjeru. Op voorstel van het Lejofonds komt er een leescoördinator voor de “MBB-scholen”.
In deze nieuwsbrief maken we kort melding van ondervonden problemen binnen het project Mushroom Lejofonds.
Verder melden we dat de Kisimbizi primary school ervoor heeft gekozen zelfstandig verder te willen gaan.
De Oegandese belastingdienst heeft de aangifte inkomstenbelasting van het Lejofonds over het boekjaar 2021-2022 goedgekeurd.
We sluiten of met opnieuw een bijzondere donatie.

Deze nieuwsbrief kent de volgende hoofdstukken:

1. Opnieuw bezoek van Belgische vrienden


In nieuwsbrief 49 doen we onder de titel “Belgische vrienden op bezoek” verslag van het bezoek van de Belgische vrienden Herman Longin en Ria Coppens, ervaren Oegandagangers, aan de projecten van het Lejofonds.

Eind juni laten Herman en Ria weten weer af te reizen naar Oeganda. Daarbij willen ze voor ons graag opnieuw het project Green Charcoal Lejofonds (GCL) bezoeken.

Samen met coördinator Daniel Kibago bezoeken Herman en Ria de “factory”. In het verslag schrijven ze:

“….Nadat we Daniel hebben opgepikt in Mukono zijn we eerst naar de factory gereden. Men was daar druk bezig. De weg ernaar toe is eerlijk gezegd nog geen sikkepit verbeterd, droog en stoffig en de (on)nodige kuilen en putten. Het heeft hier dan ook al lang niet meer geregend, zegt men.

Daar we graag met de “crew” wilden praten werd het werk gestopt..

Onze driver Omar was zeer onder de indruk van de green charcool en factory. Altijd fijn om te horen……”

Op verzoek vragen Herman en Ria naar de persoonlijke omstandigheden van de verschillende werkers en doen daar keurig verslag van.

Daniel Kibago belt Leo en Herma en laat beelden zien van het bezoek. De werknemers zien beelden van Leo en Herma.

“…Het tofste was nog dat ze jullie konden zien op de telefoon van Daniel. Daar waren ze heeeeeeeel blij mee. Wij vonden het ook schitterend!….”

Foodstep, een weeshuis in Oeganda, een belangrijke afnemer van green charcoal van het Lejofonds is door toedoen van Herman en Ria klant geworden.

Herman en Ria laten de werknemers in de fabriek beelden zien van de keuken van Foodstep en hoe er gewerkt wordt met green charcaol waar men erg enthousiast over is. Ze schrijven:

“Jullie medewerkers vonden het interessant om eens het resultaat te zien van hun werk. Mooi!”

Er worden opnamen gemaakt van het productieproces en naar Foodstep gestuurd.

“Foodstep vindt het ook geweldig om een idee te krijgen hoe green charcoal gemaakt wordt. Iedereen happy dus”, schrijven Herman en Ria.

Het valt Herman en Ria op dat op het prikbord verouderde informatie staat. Zij geven advies hoe het prikbord gebruikt kan worden om inzichtelijk te maken hoe stand van zaken in de productie is.

Ook valt het op dat de werknemers geen gehoorbeschermers dragen terwijl de machines toch het nodige lawaai maken. De gehoorbeschermers zijn wel aanwezig.

“….Toen we afscheid namen waren de werken terug opgestart en raar maar waar, ze droegen allen hun gehoorbescherming. Applaus van Ria en lachende gezichten van de werkers….”

Vervolgens hebben Herman en Ria een bezoek gebracht aan de Aunt Kevin n/p school. Op verzoek hebben ze gesproken met Juliette, leerkracht in een van de nursery klassen en geïnformeerd of de werkvorm corner play, geïmplementeerd met steun van het Lejofonds nog altijd in praktijk wordt gebracht.

“….Juliette legde uit dat ze deze werkvorm nog wekelijks gebruiken, maar wel telkens per klas. Goed om te horen!….”

Ria maakt van de gelegenheid gebruik en telt, tot enthousiasme van de kinderen van 1 t/m 10 in het Oegandees. Vervolgens leert ze de kinderen een liedje aan.

“…Toch zo fijn en ontroerend, na twee minuten zongen ze vrolijk mee ………. Singing Hi Hi Yippie Yippie Ye, het volledige liedje…..”

Herman en Ria willen ook graag weten hoe het met My Book Budy gaat op de Aunt Kevin.

“…..Een mooie jonge dame kwam ons groeten en stelde zichzelf voor als de bibliotheek vrouw. Toen Ria vroeg naar My Book Buddy, bracht ze ons trots naar een apart lokaal en daar stonden de 8 boxen mooi opgesteld. Ze hadden het systeem veranderd, in de klassen hadden de teachers te veel werk om de administratie van de boeken bij te houden, daarom hebben ze alles naar 1 plaats gebracht en 1 persoon houd nu al de administratie bij betreft uitgeleende boeken. Het zag er heel georganiseerd uit…..”

Half augustus komen Herman en Ria met een verrassend bericht. In januari 2023 gaan ze opnieuw naar Oeganda, nu voor drie maanden. Ze schrijven o.a.” “En natuurlijk plannen we (weer) een bezoek aan jullie projecten”. Half september berichten ze ook Daniel Kibago, coördinator van het Lejofonds, over hun voorgenomen reis. Daarin schrijven ze dat ze ook enkele ideeën hebben voor het project Green Charcoal Lejofonds (GCL). We zijn benieuwd.

2. My Book Buddy van start op de Excel nursery and primary school


In de vorige nieuwsbrief hebben we onder de titel “Een nieuwe “My Book Buddy school” verslag gedaan van de voorbereidingen, uitgevoerd door het Lejofonds namens My Book Buddy, om de Excel nursery and primary uit te rusten met een “My Book Buddy schoolbibliotheek”. My Book Buddy laat kansarme kinderen in ontwikkelingslanden lezen in speciale bibliotheken en biedt hen daardoor kans op een betere toekomst.

Elke klas krijgt de beschikking over een verrijdbare, afsluitbare boekenkast met boeken die afgestemd zijn op de doelgroep. De boeken worden uitgeleend door de leerkracht aan de kinderen die ze thuis kunnen lezen.

De Excel nursery and primary school is de zevende school in en rond Nkonkonjeru die de beschikking krijgt over een My Book Buddy schoolbibliotheek.

30 juli vindt tijdens een feestelijke bijeenkomst de overdracht van de My Book Buddy bibliotheek aan de Excel nursery and primary school plaats. Vertegenwoordigers van de andere ‘My Book Buddy-scholen” zijn uitgenodigd voor deze bijeenkomst. De My Book Buddy kasten, prachtig geverfd, staan uitgestald.

De Facebook pagina van My Book Buddy bericht het volgende: De dank is overgebracht aan de “painter” die voortreffelijk werk heeft verricht. Ook de andere materialen, zoals de boeken, de My Book Buddy vlag en de My Book Buddy tasjes worden op verschillende manieren gepresenteerd. De bijeenkomst wordt geopend door de voorzitter van het districtsbestuur. Hij bedankt de organisaties My Book Buddy en het Lejofonds voor het ondersteunen van de Excel n/p school in zijn gebied en belooft nauw samen te werken om ervoor te zorgen dat het project goed verloopt.

Ogu Benedick, headmaster van de Aunt Kevin n/p school heeft het team van de Excel n/p wegwijs gemaakt in het My Book Buddy systeem.
Hij roept leerkrachten en kinderen op zorgvuldig met de boeken om te gaan. Ook Daniel Kibago, coördinator van het Lejofonds voert het woord. Namens het Lejofonds komt Daniel Kibago met het idee van het invoeren van een leescoördinator voor de zeven My Book Buddy scholen. Praktijkervaringen van de verschillende scholen kunnen zo verzameld worden, kennis kan worden gedeeld met uiteindelijk doel het leesonderwijs op de scholen naar een hoger niveau te tillen.

Helaas zijn door misverstanden niet alle My Book Buddy scholen vertegenwoordigd op deze bijeenkomst. Besloten wordt een aparte bijeenkomst te houden voor alle My Book Buddy scholen waarbij het idee van een leescoördinator verder uitgewerkt en besproken wordt.

Het Lejofonds is bereid eventueel de aanstelling van een leescoördinator te bekostigen.

Na alle toespraken zijn alle materialen officieel overhandigd.

De headmaster van de Excell school en enkele leerlingen hebben een videoboodschap ingesproken om de organisaties My Book Buddy en Lejofonds te bedanken voor het realiseren van een My Book Buddy bibliotheek op hun school.
Er is een gedetailleerd verslag van de overdracht van de MBB bibliotheek aan de Excel primary school aan Cathy Spierenburg van My Book Buddy toegestuurd.

Zij reageert op het idee van een lees coördinator als volgt:

“Ik juich dit initiatief zeer toe en denk dat deze functie heel waardevol kan zijn”.

3. Leescoördinator MBB scholen


Op 14 september komen de MBB scholen bijeen om te praten over de mogelijke aanstelling van een leescoördinator voor de MBB scholen. Ter voorbereiding hebben de scholen 2 documenten gekregen waarin het hoe en waarom van een leescoördinator staat aangegeven en waarin alle taken zijn vermeld. Daniel Kibago, coördinator van het Lejofonds, zit de vergadering voor. De twee documenten worden opnieuw doorgenomen. Vervolgens nodigt Daniel Kibao de vertegenwoordigers van de verschillende scholen uit met een reactie te komen.

Men geeft aan dat door de voorbereidingsstukken al voor de bijeenkomst duidelijk is geworden dat een leescoördinator nodig is. De vergadering komt nu met kwaliteiten waaraan een toekomstige leescoördinator moet voldoen. Zo is computervaardigheid een belangrijk gegeven.

Daniel Kibago laat vervolgens zien hoe scholen toegang kunnen krijgen tot de MBB Academy, waar veel bruikbare informatie is te verkrijgen over het gebruik van My Book Buddy in de klas en op school en hoe de gemeenschap erbij betrokken kan worden. Ook is er de nodige achtergrondinformatie te vinden over het leesonderwijs.

De vertegenwoordigers van de scholen zeggen toe deze informatie te bestuderen.

Aan het eind van de vergadering bedankt een van de aanwezigen het Lejofonds en My Book Buddy:

“At the end of the meeting one of them gave a thanking message to the Lejofonds and my book buddy for always coming with ideas aimed at helping their schools do better and that they really appreciate and concluded that they have all realized that the reading coordinator is necessary and are very ready to work with him or her”.

Het volledige verslag van de vergadering is hier te lezen.

Het verslag is ook gestuurd naar Cathy Spierenburg van My Book Buddy met een verrassende reactie als gevolg:

“Wat een mooie ontwikkelingen en een mooie democratische aanpak met resultaat. Ik vroeg me af of Daniel zelf deze functie zou kunnen uitoefenen, maar kan niet inschatten of hij als onafhankelijk gezien wordt. Ik ben benieuwd hoe dit proces zich verder ontwikkeld. Het zou een voorbeeld voor meer landen kunnen worden.
Dank dat jullie me zo in dit proces meenemen. Willen jullie svp Daniel bedanken voor zijn professionele aanpak en het verslag”.

4. My Book Buddy scholen


De My Book Buddy scholen liggen in het stadje Nkonkonjeru, wat in het Engels “Witte Kip” betekent. Nkonkonjeru is gelegen in het Buikwe district, in de centrale regio van Oeganda. Nkonkonjeru is op ruim vijftig kilometer afstand gelegen van de hoofdstad Kampala.

De zeven My Book Buddy scholen zijn de Aunt Kevin nursery and primary school, de Bright Future primary school, de Excel nursery and primary school, de Kibazo primary school, de Little Angels nursery and primary school, de Mulajje primary school en de New Hope primary school.

Het Lejofonds steunt al langer de Aunt Kevin nursery and primary school. In veel nieuwsbrieven en reisverslagen is daar verslag van gedaan. Informatie over de Excel nursery and primary school komt in hoofdstuk 3 van deze nieuwsbrief aan de orde.

We geven in dit hoofdstuk een kort beeld van de andere MBB scholen.

Bright Future primary school

Nursery: Baby, Middle, Top Class. 76 leerlingen
Primary 1 t/m P7: 277 leerlingen
Totaal aantal leerlingen: 353 leerlingen,

De school heeft een boarding section (internaat). Kibazo primary school

A mixed government primary school.
Totaal aantal leerlingen: 349 De school is gestart in 1996. De school heeft tien klassen. Er werken 15 leerkrachten. Het totaal aantal leerlingen is 649. Mulajje primary school

Het totaal aantal leerlingen is 280. Motto: What others can I can”
Aantal leerlingen: 761

5. GCL (Green Charcoal Lejofonds)


Eind juli is er weer groot onderhoud gepleegd aan de machines in de houtskoolfabriek. Onze dove vriend James wordt daar zoveel mogelijk bij betrokken zodat hij op termijn dit onderhoud voor zijn rekening kan nemen. Ook een aantal stands moet worden gerepareerd. Met name de stands bestaande uit oud hout. James heeft daarin goed werk geleverd. Vlak voor het uitkomen van deze nieuwsbrief krijgen we daar verslag van. Bij het verwijderen van oud hout van de stands wordt ook duidelijk een aantal geplastificeerde netten vervangen moeten worden. De netten vertonen breuken en gaten. Ook in het vervangen van de netten heeft James een flink aandeel gehad.

6. Mushroom project Lejofonds


De leden van het mushroom project Lejofonds hebben een training achter de rug in het kweken van paddestoelen.
Na de training volgt een nieuwe procesronde waarin de leden moeten laten zien wat ze hebben opgestoken van de training en dat ze nu zelfstandig in staat zijn paddensteoelen te kweken.

In de vorige nieuwsbrief hebben we uitvoerig verslag gedaan hoe de leden te werk zijn gegaan met wat voor resultaat.

Het is duidelijk dat de leden voldoende ervaring hebben opgedaan om zelfstandig aan de slag te gaan. Na inkoop van de benodigde materialen gaat men van start.

Eind juli bericht coördinator Daniel Kibago over geconstateerde problemen:

“I visited Rhona to check on the mushroom. When you see the way the gardens look its clear that the members did the right things to follow the right steps, but the seeds must have had a problem. I will talk with the trainer and the supplier to agree on how the women must be helped”.

Mushrooms with bad seeds Some of the seeds trying to grow

De geleverde zaden blijken van inferieure kwaliteit. De leden kunnen gratis nieuwe zaden verkrijgen. Het vertrouwen is echter weg. Men gaat op zoek naar een nieuwe leverancier. Met de nodige vertraging lukt dat uiteindelijk.

Half september bericht Daniel Kibago:


“The seeds and cotton were delivered by boda boda to NKkonkonjeru. so this weekend the women are excepted  to start”.

7. Afscheid Kisimbizi primary school


In de afgelopen jaren heeft het Lejofonds ruime ondersteuning gegeven aan de Kisimbizi nursery and primary school. Daar is verslag van gedaan via nieuwsbrieven en reisverslagen. Dat heeft vaak geleid tot dankbrieven van directeur Spencer Kimera. Wat in de loop van de tijd aandacht blijft vragen is de organisatie van de school. Reden voor Leo en Herma tijdens hun verblijf in Oeganda in 2019, in overleg, te starten met het samenstellen van een schoolwerkplan.

Spencer, de headmaster en het team en het schoolmanagement committee geven hieraan hun medewerking. Dan komt er in 2020 een onverwachtse reactie vanuit de familie van directeur Spencer. De vraag is of het Lejofonds meer verantwoordelijkheid voor de school wil nemen. We hebben daarover bericht.

Het Lejofonds vindt dat ze daartoe niet de geëigende instantie is, maar laat weten onder bepaalde voorwaarden iets te kunnen doen.

Het schoolmanagement committee is het eens met de zienswijze van het Lejofonds. Spencer wil, voor het eerst, overleg met zijn familie.

Tot ieders verrassing volgt nu zonder opgaaf van reden een afwijzing van het Lejofonds.

Via een uitgebreid schrijven vragen we Spencer om opheldering. Die komt er niet. Coördinator Daniel Kibago overhandigt uiteindelijk Spencer een tweede schrijven waarin Spencer uitgenodigd wordt opnieuw een reactie te geven en zijn zienswijze weer te geven. Tevergeefs. Familie beïnvloedt Spencer, dat is duidelijk. Maar het hoe en waarom niet.

Het betekent een onvermijdelijke einde van de samenwerking tussen het Lejofonds en de Kisimbizi, dat is ook Spencer duidelijk.

Coördinator haalt nu een aantal eigendommen van het Lejofonds op uit de school. Het onverklaarbare is dat dit leidt tot een telefoontje van Spencer waarin hij zegt dat alles zijn schuld is en waar hij excuses maakt voor de gang van zaken.

8. URA


In Oeganda loopt het financieel boekjaar van 1 juli t/m 30 juni.
Het Lejofonds dient elk jaar een financieel jaaroverzicht naar de URA te zenden om te bezien of het Lejofonds belasting plichtig is.

Het is dan altijd weer een beetje spannend als je het volgend bericht krijgt:

“URA bevestigt hierbij de ontvangst van uw originele aangifte inkomstenbelasting voor niet-individuele aangifte met MU0223001385017 voor de periode 01/07/2021-30/06/2022. Maak een regeling om het beoordeelde bedrag te betalen volgens uw aangifte om enige of verdere opbouw van rente te voorkomen.”

Het openen van de bijlage brengt dan de geruststelling.

9. Donatie


Nieuwsbrief 59 hebben we afgesloten met een speciale donatie.
Dat doen we dit keer ook.

Het ontstaan van het Lejofonds heeft alles te maken met de Jozefschool op Texel. Zie hiervoor de rubriek Lejofonds op de website van het Lejofonds.

De Jozefschool is verhuisd. Samen met de andere scholen in Den Burg op Texel zijn de scholen ondergebracht in een nieuw gebouw.

Bij de verhuizing komen tachtig complete voetbaltenues naar boven, niet of nauwelijks gebruikt. De voetbaltenues moeten een goede bettemming krijgen. “Bij een goede bestemming denk ik in eerste instantie aan het Lejofonds”, zegt voormalig adjunct-directrice Tineke Bakker.

Zij regelt ook het transport. En zo komt er een vrachtwagen in Maria Hoop voorrijden om de tenues af te leveren. Hulp bij het afleveren is aanwezig. Jozefschool Texel en Tineke Bakker heel erg bedankt voor deze donatie.

Nu is het de uitdaging de tenues naar Oeganda te krijgen.
Inmiddels hebben Herman Longin en Ria Coppens al aangegeven dat zij een deel willen meenemen als zij in januari weer naar Oeganda gaan.