Aan de slag
1. Naar school
Het nieuwe schooljaar in Oeganda is al enkele weken aan de gang. We hebben een lijstje met kinderen die niet naar school gaan omdat het schoolgeld niet betaald kan worden. Schrijnende situaties liggen hier vaak aan ten grondslag.
Een week geleden zijn we aangekomen in Oeganda. We gaan direct op bezoek bij verschillende families. We willen de mogelijkheden bekijken hoe we de kinderen naar school kunnen sturen.
We doen daarbij het aanbod het schoolgeld voor de eerste twee trimesters te betalen. Daar is een voorwaarde aan verbonden. We willen de zekerheid hebben dat de ouder(s) na het tweede trimester eigen inkomsten hebben zodat zij zelf weer het schoolgeld betalen.
Faluk is een dove jongen die dankzij het Lejofonds nu op de dovenafdeling zit van de Bishop Westschool. We hebben eerder over hem geschreven. Zie bijvoorbeeld “Terugblik Oeganda 2015”
Vader was gehandicapt en is eind vorig jaar overleden. Moeder heeft een zwakke gezondheid.
We gaan samen na hoe moeder inkomsten kan verkrijgen. Moeder komt zelf met een oplossing. Ze kan bij kleine boeren koffie opkopen. Zij zorgt dan voor het gehele drogingsproces. Uit de verkoop daarna is de nodige winst te behalen.
Samen berekenen we welk startkapitaal nodig is en wat de mogelijke opbrengsten zijn. Het is haalbaar.
Ook bezoeken we moeder Namusisi.
Ze heeft 5 kinderen. Zij staat alleen voor de opvoeding. Vader is verdwenen. Met de beperkte middelen die moeder heeft kan ze het schoolgeld van vier kinderen betalen. Voor Julian is geen plaats in de herberg. Het Lejofonds zorgt dat hier verandering in komt. Tot grote vreugde van moeder.
Moeder heeft ervaring in het fokken met varkens. Als ze een paar varkens krijgt kan ze t.z.t. zelf het schoolgeld betalen voor J. Maar eerst is een stal nodig. We maken de bouw van een stal mogelijk. Als we een paar dagen later nog eens langs komen is de bouw ervan in volle gang.
De volgende familie is een bekende familie voor ons. Eerder hebben we kinderen uit deze familie geholpen die dringend medische hulp nodig hadden.
Moeder doet schoonmaakwerk op een school. De inkomsten zijn niet voldoende om alle kinderen naar school te sturen. Allen zit daarom noodgedwongen thuis.
Allen heeft het eerste jaar van het voortgezet onderwijs afgemaakt. Hij wil graag naar de tweede. Dankzij het Lejofonds krijgt hij die kans.
Moeder heeft een klein verkoopstalletje bij huis.
We spreken af dat zij groene houtskool gaat verkopen. Met de inkomsten daaruit zal moeder het schoolgeld betalen.
Vervolgens ontmoeten we Nalongo Hasifah met haar dochter Prisila.
De vader van Prisila is vorig jaar overleden. Moeder is in december begonnen met een klein restaurantje. Het woord restaurant doet de zaak teveel eer aan. Het is kleine kale ruimte met een lange tafel , wat stoelen en bankjes. Eetgelegenheid is misschien een beter woord.
De eerste resultaten zijn bemoedigend. Maar de inkomsten zijn nog niet voldoende om het schoolgeld voor Prisila te betalen. Het Lejofonds springt bij.
2. Aunt Kevin
Wanneer we in Nkonkonjeru zijn, komen we weer langs de Aunt Kevin primary school.
We zijn er verschillende keren op bezoek geweest. Je wordt altijd enthousiast ontvangen door alle kinderen die dan welkomstliederen ten gehore brengen.
Een van de leerkrachten hebben we al eens eerder geholpen. Eerst privé, later met wat schoolmaterialen.
De oprichtster van de school kennen we. Zij is de drijvende kracht geweest om het Lejofonds naar Nkonkonjeru te halen nadat zij verhalen had gehoord over de betekenis die het Lejofonds heeft voor de gemeenschap in Seeta Nazigo.
We zien ook weer de twee lokalen die ingestort zijn. Als we het ons goed herinneren ten gevolge van een natuurramp. Geld voor herbouw is er niet.
We denken met het Lejofonds een helpende hand te kunnen bieden.
We maken een afspraak met Imelda Mukasa, de oprichtster van de school en de directeur.
Daarbij krijgen we de nodige achtergrondinformatie.
De school is opgericht in 1984. In die periode gingen veel mensen dood aan HIV/AIDS. Veel schoolkinderen gingen niet naar school. Imelda mobiliseerde de plaatselijke gemeenschap waardoor 30 weeskinderen een plaatsje op school kregen.
In 1986 groeide het leerlingenaantal tot 80. Het schoolgeld bedroeg in die tijd 200 shiling!! Ongeveer 8 cent.
Het aantal leerlingen is uitgegroeid tot 156. Ongeveer het derde deel daarvan zijn weeskinderen.
In augustus 2015 heeft in het gebied een orkaan gewoed waardoor veel huizen zijn verwoest en ook twee lokalen van de Aunt Kevin school.
Het schoolgebouw herbergt drie kleutergroepen en groep 3. Een lokaal naast de keuken wordt niet gebruikt omdat er teveel rookoverlast is van de keuken.
De school geeft onderwijs tot het niveau primary 4. De groepen primary 2,3,4, zijn echter gehuisvest in een ander gebouw, niet bij de school horend.
Het is de wens van de school en de ouders dat er onderwijs gegeven wordt tot het niveau van primary 7.
Alle groepen moeten dan in de toekomst gehuisvest worden op het terrein van de school.
We krijgen een tekening te zien van de huidige en gewenste situatie. We willen graag de werkelijke situatie nog eens zien.
Ter plekke worden een aantal dingen duidelijk. Er is geen onderhoud gepleegd. Daarvoor zal een post moeten worden opgenomen in het budget. Sommige lokalen zijn klein, smal en donker en in feite ongeschikt om les te geven.
Het schoolgeld bedraagt 25.000 shilling per trimester. Ongeveer 7 euro. Dat bedrag zal omhoog moeten.
Als de twee lokalen herbouwd gaan worden en er komen in de toekomst lokalen bij dan zal nu al een totaalplan gemaakt moeten worden.
We hebben verschillende ideeën. Men staat er open voor. En dus zijn we nu druk bezig met het maken van een aantal ontwerpen.
Het is aan de school straks te bekijken welk ontwerp de voorkeur geniet. Daarna bezien we op wat voor manier het Lejofonds ondersteuning kan geven.
3. James
Over James hebben we verschillende malen geschreven, in de laatste nieuwsbrief nog. James heeft dankzij het Lejofonds een opleiding tot timmerman afgerond. Het Lejofonds heeft een werkplaats voor hem gebouwd en een eerste order geplaatst voor het maken van tafeltjes en stoeltjes.
In de eerste week van ons verblijf in Oeganda hebben we James bezocht.
Niet lang daarvoor hebben andere mensen uit Nederland James met een bezoek vereerd.
Natalie was met haar ouders enkele weken in Oeganda. Natalie is eerder in Oeganda geweest en heeft toen ook vrijwilligerswerk voor het Lejofonds gedaan. Nu zij terug is, wil zij graag haar ouders de plaatsen laten zien waar zij toen is geweest.
In overleg maken we een programma van een paar dagen waarbij alle projecten en activiteiten van het Lejofonds aan bod komen. Daniel Kibago, coördinator van het Lejofonds zal voor begeleiding zorgen.
Een bezoek aan James staat ook op het programma. Natalie en haar ouders komen niet met lege handen. Zij overvallen James op een wel heel prettige manier met een koffer vol gereedschap.
Natalie maakt de koffer open waarin vele gereedschap voor James zit.
De opa van James kijkt toe.
James en zijn opa bekijken de spulletjes.
Opa bedankt …..
Coördinator Dan Kibago meldt het volgende:
“With James it was very massive, James and the grandfather could not believe what they were seeing, the way James was looking was like he was puzzled and very much surprised , you could see on his face that he was very happy, he was checking all the tools while shaking his head.
Natalie’s father was very happy because James knew how to use almost all the tools and those he did not know he directed him how to use them, they were very happy with James that he is such a cool handsome and bright boy,
James krijgt zelfs een gereedschapsgordel. James draagt een t-shirt met een toepasselijk opschrift. Het zou een presentje van het Lejofonds kunnen zijn. Dat is niet het geval.
Kinderen zijn nieuwsgierig wat er binnen allemaal gebeurt. Maar ook buiten hebben mensen belangstelling.
Daniel Kibago:
“On the land lord’s place they were preparing for a party but many people came and joined us and they were very appreciative for what we had done for James and promised to support him.
The grandfather was extremely happy that he was lamenting many words that “…for me all in life is now complete because James is my friend apart from being a grandson.” He promised to protect his tools and also always advise him accordingly”. From there we went for distribution of the goats, the distribution was done from Rachel’s place.
Want dat was een tweede grote verrassing voor James. Hij kreeg een bok en twee geiten. Ook daarmee kan James inkomsten verkrijgen.
James was again happy to receive his own goats the grandfather again said that Leo and Herma and their friend need endless thanks and prayers
Inmiddels hebben we James dus ook bezocht. Een zeer gelukkige james die nog eens al zijn gereedschap showde.
Voor de werkplaats van James hebben we een naambord laten ontwerpen. De aflevering was helaas te laat. Om toch een idee te geven hebben we tekst afgedrukt op papier en dit gelamineerd.
James heeft het aan de buitenkant van de werkplaats bevestigd.
James is door zijn grootouders opgevoed. Zijn vader, die vlakbij woont, bekommerde zich niet om hem.
Een bezoek aan de grootouders maakt duidelijk dat zij extreem blij zijn wat er voor James gedaan is. Zij komen woorden te kort om hun dank over te brengen.
4. Spencer
26 februari, een paar weken voor we naar Oeganda vertrekken, krijgen we de volgende brief van mister Spencer, directeur van de Kisimbizi primary school in Nkonkonjeru.
Dear Lejofonds,
I convey my sincere greetings to you through our great friends Leo and Herma.
We thank you very much deep from the bottom of our hearts for the so many gifts and grants from you which include the solar energy box, the uniforms, cupboards, borehole, the seeds for planting, the points to mention but a few.
We are very grateful.
The following is a report about how we have managed to utilize the above mentioned gifts.
We as the school community have uitilized the energy box by charging phones. We charge for teachers and community members. We use the solar box aslo for lighting. Pupis from the boarding can do their home work in the evening.
As far as uniforms are concerned our pupils have been smartly dressed in their uniforms throughout the year. Stil some pupils changed schools and went away with our uniforms. We reported the issue to coordinator Daniel Kibago who promised us some assistance as we have no transport means to move from place to place looking for these people.
In this New Year we expect to have all children dressed in uniform apart from those who wil join us this year.
The borehole is uitlized by teachers, mr. Spencers family and some other people from the community. These peope agreed to pay some ittle amount of money for the maintenance of the borehole.. Others want free water, so we decided to stop them. A bank account has been opened up to store the money got from the borehole.
The seeds that you gave us were planted but they never germinated. This may be attributed to the differences in climate as well as the soils of Africa.
So far we have five teachers left, one who went for further studies. All the five are coming back this year. The teacher who works on the laptop is still working with us.
The school has been well maintained. Walls have been painted and the damages have been repaired. The walls and the floor are clean.
Not so many people showed interest in solar cooking. They instead asked for solar lights.
We would like to start up a boarding section to aquire pupils who come from far away. We would also like to construct some teachers quarters.
We have also noted that we have so many orphans in the community who need support in school fees and scolastic materials. We kindly ask for assistance on the same issue.
From mr. Spencer and school management.
Spencer Kimera
Een mooie brief van mister Spencer. En zoals we hem kennen, staat er ook een nieuw verzoek voor ondersteuning in.
We bezoeken de Kisimbizi primary school. Spencer komt ons juichend tegemoet.
De begroeting is allerhartelijkst.
We krijgen een rondleiding van Spencer. Op het kleuterlokaal zijn we best een beetje trots. Het Lejofonds heeft gezorgd voor meubilair, schoolplaten en muurschilderingen. Spencer begint spontaan met de kinderen een lied te zingen.
Spencer weet niet dat op dit moment de Jozefschool op Texel een actie houdt. De opbrengst is bedoeld voor de aanschaf van leerboeken op de Kisimbizi primary school. Op de school hebben alleen de leerkrachten boeken.
Het zal een grote verrassing zijn als ook de leerlingen over boeken kunnen beschikken. Maar we vertellen het nog niet. Dat is voor een andere keer.
We nemen een kijkje bij de waterpomp die dankzij het Lejofonds vorig jaar is aangelegd.
Er zit tot onze verbazing al een grote scheur in de muur naast de deur. Spencer heeft er een verklaring voor. In onbewaakte ogenblikken hangen kinderen aan de deur en gebruiken de deur als speelwerktuig.
Spencer heeft nog een opmerkelijk verhaal. Families uit de plaatselijke gemeenschap mogen gebruik maken van de waterpomp tegen een geringe vergoeding. Er zijn families die betaling weigeren. Wanneer ze zich onbespied wanen klimmen ze over de muur om zo water te halen.
We schakelen een aannemer in om de muur niet aleen te repareren maar ook te verhogen.
